BÀI VIẾT THAM GIA DỰ THI GIẢI BÚA LIỀM VÀNG

Công ty Tuyển than Cửa Ông - TKV được biết đến là một trong những đơn vị vận tải, sàng tuyển, chế biến than lớn nhất của Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam. Các dây truyền sản xuất của Công ty đã được đầu tư cải tạo ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến, hiện đại. Qua đó, góp phần xây dựng Công ty ngày càng phát triển, xây dựng ngành Than trở thành ngành kinh tế mũi nhọn như lời mong muốn của Bác Hồ.

Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV được thành lập ngày 20/8/1960, với chức năng chủ yếu là vận chuyển than mỏ, sàng tuyển than, bốc rót tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Công ty là khâu cuối cùng quyết định chất lượng sản phẩm than, được ví như là yết hầu trong ngành than. Công ty có một hệ thống các dây truyền thiết bị quy mô lớn, gồm 04 nhà máy sàng tuyển than cùng với đó là hệ thống 10 máy đánh đống bốc rót, 07 cổng trục bốc rót tiêu thụ than tại cảng.

Với bề dày truyền thống và lịch sử lâu đời, thương hiệu than của Tuyển than Cửa Ông được xây dựng dựa trên nền tảng là các nhà máy Tuyển than 1, Tuyển than 2, Tuyển than 3 và mới đây nhất là Tuyển than 4 được đưa vào hoạt động từ đầu năm 2021. Cùng với đó là hệ thống các máy bốc, rót than ở cảng Cửa Ông với năng suất bốc rót 800 tấn/giờ.

Nhận thức vai trò đặc biệt quan trọng đối với phát triển kinh tế đất nước của ngành than, Đảng ủy, Lãnh đạo Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV đang tập trung hướng đến các giải pháp tiết kiệm chi phí, chủ động áp dụng công nghệ mới vào sản xuất để nâng cao năng suất lao động, tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh. Một trong số những giải pháp đó là thực hiện tự động hoá các khâu sản xuất.

Năm 2007 là dấu mốc đầu tiên của công cuộc tự động hoá của Công ty Tuyển than Cửa Ông, hệ thống máy đánh đống, bốc, rót hiện đại do CHLB Đức sản xuất được đưa vào hoạt động, nâng cao năng suất bốc, rót tiêu thụ của PX Kho bến 2 – Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV, đồng thời mở ra nhiều phương án sản xuất mới.

Năm 2009, do sản lượng của các nhà máy tuyển ngày càng tăng, lượng bùn sau tuyển lớn, hệ thống hồ bùn của Công ty không còn đủ khả năng đáp ứng. Để đảm bảo môi trường cảng Cửa Ông luôn xanh - sạch - đẹp, Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV đã đầu tư xây dựng Nhà máy lọc bùn nước số 1, gồm có 03 máy lọc ép tăng áp làm việc độc lập, được điều khiển tự động bằng hệ thống PLC thông qua giao diện điều khiển SCADA trên máy tính.

Hệ thống xử lý bùn nước sử dụng công nghệ hiện đại bậc nhất thời điểm bấy giờ, với công nghệ tách nước từ bùn sau tuyển bằng phương pháp lọc ép tăng áp. Các máy lọc ép được lập trình hoạt động tự động, trong quá trình hoạt động không cần sự can thiệp của con người, từ đó nâng cao năng suất lao động của người vận hành đem lại hiệu quả rất lớn trong việc xử lý bùn sau lọc và đảm bảo  môi trường sinh thái khu vực.

Đến năm 2013, nhà máy xử lý bùn nước số 1 đã cho thấy được sự hiệu quả của công nghệ lọc ép tăng áp nên Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV đã đầu tư xây dựng tiếp Nhà máy xử lý bùn nước số 2, gồm có 05 máy lọc ép tăng áp với công nghệ tương tự Nhà máy xử lý bùn nước số 1.

Vào năm 2016, với đội ngũ kỹ sư trẻ tài năng và đầy nhiệt huyết với công việc, Công ty Tuyển than Cửa Ông đã mạnh dạn đầu tư cải tạo lại hệ thống dây truyền đánh đống, bốc, rót cũ (hệ thống HITACHI của Nhật Bản hoạt động từ năm 1980). Chuyển đổi, cải tiến phương thức vận hành của toàn bộ hệ thống băng tải từ việc vận hành tại chỗ ở từng vị trí băng về vận hành tại trung tâm điều hành thông qua hệ thống các tủ điện PLC và màn hình điều khiển SCADA trên máy tính. Hệ thống được lắp đặt nhiều loại cảm biến, cảnh báo sự cố như cảm biến lệch băng, cảm biến nhiệt động cơ, dây giật dừng khẩn cấp,… cùng với đó là các camera giám sát giúp người vận hành tại trung tâm quan sảt, nắm bắt được toàn bộ diễn biến sản xuất của phân xưởng. Phương án đầu tư cải tạo đã đem lại hiệu quả rất lớn, giảm định biên lao động để vận hành thiết bị từ 89 công nhân/ca xuống còn 48 công nhân/ca), góp phần nâng cao năng suất lao động, giảm cường độ lao động cho công nhân, tiết kiệm chi phí và tăng thu nhập tiền lương cho người lao động.

Xác định việc đẩy mạnh ứng dụng THH và TĐH là con đường ngắn nhất để đáp ứng được năng lực cạnh tranh; là tất yếu để phát triển trong điều kiện cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ trên nhiều phương diện. Đảng ủy Công ty tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh áp dụng KHCN giai đoạn 2016 – 2020, tầm nhìn đến 2030; Tăng cường  áp dụng 3 hoá: CGH, TĐH và THH tối đa các công đoạn trong nhà máy tuyển than, hoàn thiện hệ thống sàng tuyển tại các nhà máy sàng tuyển để nâng cao chất lượng đáp ứng nhu cầu thị trường, tăng hệ số thu hồi than, giảm chi phí vận chuyển than, đá thải. Tiếp tục hoàn thiện các modul TĐH điều khiển dây chuyền sàng tuyển tại các nhà máy tuyển tập trung, nghiên cứu xây dựng, hoàn chỉnh TĐH – THH điều khiển tập trung tại các nhà máy tuyển đầu tư mới . Tăng sản lượng pha trộn than giữa các vùng của TKV để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ than của khách hàng ...

Tháng 12 năm 2020, Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV đưa dây chuyền sản xuất của PX Tuyển than 4 (Nhà máy sàng - tuyển than Khe Chàm) vào hoạt động. Gồm nhiều hạng mục quan trọng, như: Hệ thống băng tải; sân kho; hệ thống thoát nước mặt bằng; các hồ lắng bùn; đường ô tô nội bộ; trung tâm điều hành sản xuất... Công suất thiết kế đạt 7 triệu tấn than nguyên khai/năm, cung cấp cho Nhà máy Nhiệt điện Mông Dương, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Đáng chú ý, khâu vận hành của Nhà máy sàng - tuyển than Khe Chàm được tự động hóa điều khiển tập trung 100%. Số lượng lao động định biên cho toàn hệ thống chỉ 131 người, trong đó khâu sản xuất chính là 93 người/3 ca. Một số lượng lao động rất khiêm tốn so với mặt bằng sản xuất rộng lớn với tổng diện tích khoảng 300.000 m2.

Đến đầu tháng 6 năm 2021 vừa qua, dự án cải tạo công nghệ tuyển than 3 đã được đưa vào chạy thử để hiệu chỉnh hoàn thiện. Một trong những nội dung quan trọng nhất của dự án là tự động hoá hệ thống điều khiển của nhà máy, xây dựng các lưu trình hoạt động của nhà máy trên hệ thống PLC và tiến hành điều khiển, giám sát thông qua hệ thống SCADA trên máy tính. Số lượng lao động của phân xưởng Tuyển than 3 giảm từ 198 người/ngày xuống còn 135 người/ngày.

Trong chiến lược phát triển, lãnh đạo Công ty xác định nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là nhiệm vụ then chốt. Chỉ tính riêng giai đoạn từ năm 2016 trở lại đây, Công ty đã triển khai mạnh mẽ ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ; đột phá ở mô hình 3 hóa: Cơ giới hóa - tự động hóa - tin học hóa; đã có trên 1.300 sáng kiến, đề tài, ứng dụng được áp dụng vào thực tế đạt hiệu quả, với giá trị làm lợi hàng trăm tỷ đồng.

Có thể khẳng định, sự quan tâm lãnh, chỉ đạo của các cấp ủy, sự hưởng ứng tích cực của các tổ chức trong hệ thống chính trị từ Công ty đến đơn vị đã tạo sự đồng thuận thống nhất cao của CBCNV trong nhận thức và hành động về ứng dụng CGH, TĐH, THH, trong công nghệ, thiết bị đáp ứng yêu cầu sản xuất và công tác.

Trong thời đại 4.0 hiện nay, các dây truyền tự động hoá đang từng bước thể hiện vai trò của mình trong việc tiết kiệm lao động, tiết kiệm năng lượng, nguyên vật liệu và nâng cao chất lượng sản phẩm. Nắm được tầm quan trọng của tự động hoá với các ngành công nghiệp, Đảng ủy, lãnh đạo Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV đã và đang đặt mục tiêu ứng dụng tối đa tự động hoá vào các quá trình sản xuất. Nâng cao chất lượng và hiệu quả của các công trình nghiên cứu khoa học; đặc biệt là đẩy nhanh tiến độ CGH-TĐH-THH các đơn vị trong dây truyền sản xuất, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý SXKD để đồng bộ và đáp ứng yêu cầu quản lý chung của TKV, nhằm tạo ra sản phẩm có chất lượng khoa học công nghệ (KHCN) cao với mục tiêu: Tăng năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế; tập trung nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ mới, hiện đại có mức độ CGH-TĐH-THH cao nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Hướng đến một tương lai với nhà máy sàng tuyển than tự động hoá điều khiển tập trung, doanh nghiệp ít người, lương cao.

                                                                   Phạm Thanh Tùng

(Công ty Tuyển than Cửa Ông – TKV)